VHSO - Dân tộc ta vốn có truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”; “Tôn sư trọng đạo”, truyền thống tốt đẹp đó đã trở thành một đạo lý cao cả, thiêng liêng thấm sâu vào trong tâm thức, tình cảm của mỗi người dân Việt Nam. Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, chính là ngày thể hiện đạo lý ngàn năm ấy. Ngày lễ "Tôn sư trọng đạo", tôn vinh những người thầy, người cô đã và đang đứng trên bục giảng, truyền đạt những tri thức quý báu, dạy cách làm người cho bao thế hệ học trò nối tiếp nhau. Tuy nhiên, Ngày Nhà giáo Việt Nam bắt nguồn từ đâu có lẽ không phải ai cũng biết. Nhân dịp kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà Giáo Việt Nam (20/11/1982-20/11/2024) xin gửi đến quý bạn đọc sự kiện lịch sử và ý nghĩa của ngày lễ này.
Quyết định số 167/HĐBT, ngày 26/9/1982 quyết định lấy ngày 20/11 hàng năm là Ngày Nhà giáo Việt Nam. Ảnh: TTLTHT.
Lịch sử ra đời ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 gắn liền với lịch sử của tổ chức giáo giới tiến bộ trên thế giới. Cách đây tròn 78 năm, vào năm 1946, một tổ chức quốc tế các nhà giáo tiến bộ được thành lập ở Paris lấy tên là FISE (Féderation International Syndicale des Enseignants - Liên hiệp quốc tế các Công đoàn Giáo dục). Nǎm 1949, tại một hội nghị ở Warszawa (thủ đô của Ba Lan), Liên hiệp quốc tế các công đoàn giáo dục đã ra bản “Hiến chương các nhà giáo” gồm 15 chương. Nội dung chủ yếu của Bản Hiến chương các nhà giáo là: Đấu tranh chống mọi quan điểm và phương pháp giáo dục lạc hậu, phản động, phản dân chủ, phản khoa học của nền giáo dục tư sản, phong kiến nhằm xây dựng nền giáo dục tiến bộ, dân chủ và khoa học; Đấu tranh thủ tiêu các chế độ bạc đãi, coi khinh nghề dạy học và ra sức bảo vệ những quyền lợi về vật chất, tinh thần chính đáng cho các nhà giáo; Quy định một số điều đối với các nhà giáo, đặc biệt nêu cao vị trí nghề dạy học và những người dạy học.
Hội thi văn nghệ tri ân Thầy cô giáo nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11/2022.
Trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược Việt Nam, Công đoàn Giáo dục Việt Nam đã liên hệ với FISE với mục đích tranh thủ các diễn đàn quốc tế, tố cáo âm mưu tội ác của bọn đế quốc xâm lược đối với nhân dân ta cũng như đối với giáo viên và học sinh. Đồng thời, giới thiệu những thành tích của nền giáo dục Cách mạng, tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của toàn thể giáo viên trên thế giới đối với cuộc kháng chiến chính nghĩa của nhân dân ta. Mùa xuân năm 1953, đoàn Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Quốc gia Giáo dục Nguyễn Khánh Toàn làm trưởng đoàn dự Hội nghị quan trọng kết nạp Công đoàn giáo dục của một số nước vào tổ chức FISE tại Viên (thủ đô nước Áo), trong đó có Công đoàn Giáo dục Việt Nam. Từ ngày 26/8/1957 đến ngày 30/8/1957, tại Thủ đô Vacsava, Hội nghị FISE có 57 nước tham dự, trong đó có Công đoàn giáo dục Việt Nam, quyết định lấy ngày 20/11 làm ngày Quốc tế Hiến chương các nhà giáo.
Thầy Đỗ Tân Việt, Giảng viên thỉnh giảng khoa Quản lý văn hóa, nghê thuật năm nay đã bước sang tuổi 86 chia sẻ tại Lễ kỷ niệm 41 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam với quan điểm rất xúc động “Người thầy giáo, sống là phải sống cho học trò” đã tạo nên những giây phút lắng đọng trong Ngày Hiến chương Nhà giáo Việt Nam vào ngày 20/11/2022.
Đối với Việt Nam, do hoàn cảnh đất nước còn bị chia cắt, năm 1958, lần đầu tiên ngày Hiến chương các nhà giáo quốc tế được tổ chức trên toàn miền Bắc. Ngày 20/11 bắt đầu trở thành niềm tự hào của các nhà giáo và dần dần đi vào tiềm thức của nhân dân và các thế hệ học sinh. Sau năm 1975, đất nước hoàn toàn thống nhất, ngày 20/11 được tổ chức rộng rãi trên toàn quốc. Dưới sự chỉ đạo, ủng hộ và giúp đỡ của các cáp uỷ Đảng, Chính quyền, đoàn thể và nhân dân cả nước, ngày hiến chương các nhà giáo quốc tế đã được tổ chức đều đặn hàng năm với nhiều hình thức phong phú, bổ ích, thiết thực và thực sự trở thành ngày hội lớn của dân tộc nói chung và của Nhà giáo nói riêng. Từ ngày lễ kỷ niệm 20/11, đã nâng cao được truyền thống hiếu học, truyền thống tôn sư trọng đạo của các tầng lớp nhân dân trên toàn quốc, động viên được các đội ngũ các nhà giáo Việt Nam yêu nghề, mến trẻ, hết lòng vì sự nghiệp trồng người. Cũng từ ngày hiến chương các nhà giáo quốc tế, nền giáo dục Việt Nam đã tạo được sự ủng hộ, giúp đỡ rất lớn của các nền giáo dục tiến bộ của nhiều nước trên thế giới.
Ban Giám hiệu HCMUC hiện nay tặng hoa tri ân các Thầy Cô nguyên là lãnh đạo nhà trường nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11/2023.
Do tính chất và mục đích tốt đẹp của ngày hiến chương các nhà giáo quốc tế, theo đề nghị của ngành Giáo dục, ngày 28/9/1982, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) đã ban hành Quyết định số 167-HĐBT, lấy ngày 20/11 hàng năm là Ngày Nhà giáo Việt Nam. Từ đó đến nay, đây là Ngày truyền thống của ngành giáo dục để tôn vinh những người làm công tác trồng người. Quyết định này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, thể hiện quan điểm của Đảng, Nhà nước về vị trí, vai trò của nhà giáo trong sự nghiệp đào tạo lớp người mới xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Điều này hoàn toàn phù hợp với truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta, một dân tộc có mấy nghìn năm văn hiến và có truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo. Ngày 20/11, là dịp để các thế hệ học trò bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy cô, để toàn xã hội ghi nhận công lao, tầm quan trọng của giáo dục đối với sự phát triển của đất nước cũng như chia sẻ niềm vui, tri ân tới những người đã góp công sức và tâm huyết cho sự nghiệp trồng người cao cả, góp phần xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc./.
Hoàng Hải
BBT Website Trường Đại học Văn hóa TP.HCM
(Sưu tầm và tổng hợp)
